Utylizacja azbestu

Azbest jest określeniem ogółu grupy minerałów krzemianowych tworzących włókna. Przyjmuje się, że azbestami są włókniste odmiany minerałów występujące w przyrodzie w postaci wiązek włókien cechujących się dużą wytrzymałością na rozciąganie, elastycznością i odpornością na działanie czynników chemicznych i fizycznych. W przyrodzie występuje około 150 minerałów w postaci włóknistej. Dzięki od dawna znanym właściwościom:

• wytrzymałości mechanicznej,
• odporności na agresywne środowisko chemiczne
• odporności na wysoką temperaturę,

azbest zyskał popularność i szerokie zastosowanie w gospodarce światowej. Wyroby azbestowe szczególnie powszechnie wykorzystywano w kilku dziedzinach gospodarki:

• Budownictwo - Azbest stosowano w wyrobach budowlanych powszechnego użycia: eternit, czyli płyty faliste azbestowo-cementowe o zawartości 10-13% azbestu do pokryć dachowych, płyty prasowane - płaskie o zbliżonej zawartości azbestu, płyty KARO - dachowe pokrycia lub elewacje, rury azbestowo - cementowe wysokociśnieniowe (krokidolit) i kanalizacyjne, stosowane także jako przewody wentylacyjne i dymowo - spalinowe (zawartość azbestu ok. 22%), kształtki azbestowo-cementowe oraz elementy wielkowymiarowe, stosowane w budownictwie ogólnym i przemysłowym (płyty azbestowo - cementowe płaskie wykorzystywane w lekkich przegrodach ścian warstwowych).
• Energetyka - Azbest stosowano w elektrociepłowniach i elektrowniach, w obmurzach kotłów (jako izolacje termiczne w formie sznurów i tektur na uszczelnieniach dylatacji podgrzewaczy powietrza), a także w uszczelnieniach urządzeń poddanych wysokiej temperaturze, w zaworach, wymiennikach ciepła, w izolacjach tras ciepłowniczych (jako płaszcze azbestowo-cementowe lub azbestowogipsowe).
• Transport - Azbest stosowano do termoizolacji i izolacji elektrycznych urządzeń grzewczych w elektrowozach, tramwajach, wagonach, metrze (maty azbestowe w grzejnikach i tablicach rozdzielni elektrycznych), w termoizolacji silników pojazdów mechanicznych, w uszczelkach pod głowicę, elementach kolektorów wydechowych oraz elementach ciernych – sprzęgłach i hamulcach. Powszechnie stosowano azbest w kolejnictwie, w przemyśle lotniczym i stoczniowym, np. w statkach, szczególnie w miejscach narażonych na ogień, wymagających zwiększonej odporności na wysoką temperaturę.

Ogólnie azbest zawsze stosowany był tam, gdzie wymagana była podwyższona odporność ogniowa, temperaturowa, chemiczna i fizyczna.  

Szkodliwość włókien azbestowych absorbowanych do układu oddechowego została wykazana przez badaczy francuskich już w roku 1910. Mimo to materiały zawierające te szkodliwe minerały były w Polsce powszechnie wykorzystywane do roku 1997. Obecnie wiadomo, że włókna azbestowe wdychane wraz z powietrzem są przyczyną chorób takich jak pylica azbestowa czy międzybłonniak opłucnej. Pomimo zakazu produkcji wyrobów zawierających azbest oraz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi azbest, wprowadzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku 1997 wiele materiałów do dziś jest wykorzystywana, głównie w budownictwie jako pokrycia dachowe, czy elewacyjne i często jako zaniedbane elementy stanowią źródła szkodliwych włókien do otoczenia.

Zgodnie z „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” przyjętym 14 lipca 2009 r. oczyszczenie kraju z azbestu ma nastąpić do 2032 roku. Na lata 2013 – 2022 należy wycofać z użytku 5,1 mln ton wyrobów zawierających azbest. Najczęściej wykorzystywaną metodą unieszkodliwiania azbestu jest składowanie go na składowisku odpadów niebezpiecznych lub też na wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne oraz składowanie na składowiskach podziemnych. Rozwój technologii unieszkodliwiania odpadów umożliwia obecnie również inne metody unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest. Taką metodą jest termiczna destrukcja niebezpiecznych włókien azbestowych poprzez ich nagrzewanie energią mikrofalową.

Odpowiednie postępowanie z odpadami zawierającymi azbest oraz ich właściwe unieszkodliwienie jest ważne z uwagi na zdrowie i życie nie tylko użytkowników tych wyrobów ale i całego otoczenia narażonego na imisję szkodliwych włókien azbestowych. Dlatego też tak ważnym jest właściwy proces demontażu azbestu, jego przechowywanie oraz odpowiednie unieszkodliwienie.

www.bazaazbestowa.gov.pl – informacje na temat azbestu oraz firm zajmujących się demontażem i unieszkodliwianiem.

Azbest na terenie Miasta Rypin

(W wyszukiwarce należy wpisać "Rypin" i wybrać z listy Rypin(gmina miejska, pow. rypiński)